Bu yazı, Noktasız Dergi’nin “Pusulasızlık” temalı ilk sayısında yayımlanmıştır. Yazının tamamını okumak için tıklayınız…
Meşrutiyet’in ilanından sonra Osmanlı Devleti’nin yerine kurulan Türkiye Cumhuriyet’i dönemi, Cumhuriyet Dönemi olarak adlandırılmaktadır. Bu dönemde yapılan yeniliklerin, hem devlet pratiği hem de gelecek nesillerin şekillenmesi açısından, en önemlilerinden biri “eğitim” alanındadır. Eğitim alanında yapılan yeniliklerden biri olan “köy enstitüleri”nin, Alman İdealizminin yapıtaşları arasında anılan Johann Gottlieb Fichte’nin Berlin’in işgalinden sonra, “Alman Ulusuna Söylevler” başlığı ile ulusuna verdiği on dört ateşli söylevde “yeni eğitim” olarak bahsettiği eğitim sistemi ile büyük ölçüde örtüştüğü görülmektedir.
Johann Gottlieb Fichte, Berlin’in işgal edilmesiyle birlikte kürsüsünde Alman ulusunun birleşip eski günlerine daha kuvvetli dönmesi amacını dile getirmiştir. Alman ulusunun eski günlerine daha kuvvetli bir şekilde dönmesini sağlamanın yolu ise eğitim sistemini yenilemekten geçer. Bu yol uzun soluklu olsa da diğer pek çok yola göre sağlam bir yoldur. Çünkü askeri yoldan veya diğer yollardan Almanya kurtulsa, Alman ulusu eskisinden daha kuvvetli olsa bile eğitimin aynılığından, dolayısıyla eksikliğinden refah çok uzun sürmeyecektir. (…)
Buse GÜRELİ