Eşitlik.
Egemenliğin ulusa ait olduğu, devlet yönetiminin ulus tarafından belirli bir süre için ve belirli yetkilerle seçildiği yönetim biçimi olarak cumhuriyet, başta politika bilimi ve politik felsefe olmak üzere sosyal bilimlerin pek çok alanının inceleme konusudur. “Cumhuriyet” sözcüğünün kökeni, Arapçada “cemiyet, toplum, kamu” anlamlarına gelen “cumhūr” sözcüğüne dayanmaktadır. “Cumhūr” sözcüğüne getirilen nispet eki ile oluşturulan “cumhuriyet”, köken anlamı bakımından “toplumun olan, kamuya ait” demektir. Cumhuriyetin Batı dillerindeki kökeni ise Latincede “şey” anlamına gelen “rēs” ve “kamu” anlamına gelen “pūblica” kelimelerinden oluşarak aynı anlama ulaşmaktadır. Etimolojinin ışığında cumhuriyet, devleti ulusa ait kılan yönetimdir.
Egemenliğin ulusa ait olması, eşitlik düşüncesini ele almayı gerektirmektedir. Nitekim cumhuriyet, ulusun eşitliğine dayanmaktadır. Cumhuriyetin inşa ettiği Türk ulus kimliği, eşitlik düşüncesinden hareketle ayrıcalıklı sınıfları ortadan kaldırmıştır. Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi, kıyafet ve şapka devrimleri, tekke ve zaviyelerin kapatılması gibi cumhuriyet devrimleri göz önünde tutulduğunda da cumhuriyetin temelindeki eşitlik düşüncesini görmek mümkündür. “Ulus” kavramı; dini ve etnik ayrılıkların aşılması, ayrıcalıklı sınıfların ortadan kaldırılması anlamını taşımaktadır. Türk devrimi, bu devrimin önderi olan Atatürk’ün ifadesi ile Türk ulusunu mahvetmek isteyen emperyalizme ve Türk ulusunu yutmak isteyen kapitalizme karşı bir mücadeledir. Bu mücadelenin önemli bir aşaması, ulusal birliğin eşitlik temelinde sağlanmasıyla gerçekleştirilmektedir.
Bu yıl, Türk devletinde cumhuriyetin yüzüncü yılı. Noktasız Dergi, cumhuriyetimizin yüzüncü yılını, bu cumhuriyeti var eden düşünsel temelleri ele alarak kutluyor. Türkiye Cumhuriyeti’ne temel oluşturan tarihsel koşullar ve düşünürler, cumhuriyet devrimleri, cumhuriyette azınlıkların konumu, ekonomik eşitsizliklerin cumhuriyetteki durumu, ulus-devletin geleceği, eğitimde fırsat eşitliği, toplumsal cinsiyet eşitsizliği gibi cumhuriyet ve eşitlik üzerine yoğunlaşan her konudaki makale, deneme, çeviri, inceleme yazısı ve çizimlerinizi 14 Mayıs 2023 tarihine kadar [email protected] adresine gönderebilirsiniz.